Στο καλό…

 

Η Eldorado Gold με επίσημη ανακοίνωση της, χθες, Τρίτη 11 Ιανουαρίου, δήλωσε ότι αναστέλλει το σύνολο των επενδύσεων της στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει πάγωμα όλων των δραστηριοτήτων τόσο (και κυρίως) στη Χαλκιδική όσο και στη Θράκη όπου αναμενόταν η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για την έναρξη εξορυκτικών εργασιών.

Οι λέξεις και οι όροι που χρησιμοποιεί η εταιρεία είναι προσεκτικοί: “Αναστολή” των έργων στις Σκουριές και “διατήρηση μόνο των περιβαλλοντικών εργασιών”, “εξαναγκασμός σε πάγωμα των έργων στην Ολυμπιάδα λόγω καθυστέρησης αδειοδοτήσεων από την κυβέρνηση”, “επανεξέταση της επέκτασης των μεταλλευτικών έργων στο Στρατώνι” και “διατήρηση σε ελάχιστο κόστος των επενδύσεων στις Σάπες και στο Πέραμα (Θράκη)”. Παράλληλα ευλογεί τα γένια της αναφέροντας το σύνολο των επενδύσεων της στην Ελλάδα που τα εκτιμά στα US$700 εκατομμύρια και τις περίπου 2000 θέσεις άμεσες θέσεις εργασίας που συνολικά δημιούργησε από το 2012 και μετά, και οι οποίες χάνονται σήμερα.

Είναι όμως πράγματι έτσι; Σαφώς και όχι. Δεν μπορεί παρά να υπογραμμιστεί η προπαγάνδα και η τακτική παραπληροφόρησης της εταιρείας, ακόμα και σήμερα, σε σχέση τόσο με το συνολικό αριθμό των εργαζομένων όσο και με τις επενδύσεις της. Από τους 1300 εργαζόμενους –σε πλήρη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων (2020)- που αναφέρει η εταιρεία στα επίσημα έγγραφα της σ.1, καταλήγει να μιλάει δημόσια για 2000 εργαζόμενους σήμερα, πριν ακόμα ξεκινήσει η εξορυκτική δραστηριότητα στις Σκουριές. Ο πραγματικός αριθμός είναι σίγουρα μικρότερος σ.2. Εξάλλου, το θέμα δεν είναι ποσοτικό αλλά στόχος και ζητούμενο είναι οι εργαζόμενοι να πάψουν να αξιοποιούνται ως ασπίδα προστασίας των συμφερόντων της εταιρείας και να λειτουργήσουν ενάντια στον επιβαλλόμενο – από την εταιρεία- κοινωνικό αυτοματισμό, πόσο μάλλον σήμερα που δηλώνεται ρητά ότι δεν θα προστατευθεί με κανένα τρόπο η εργασία τους. Όσον αφορά τις επενδύσεις, η Eldorado Gold είναι μια εταιρεία που κατεξοχήν χρησιμοποιεί τόσο τα έμμεσα παραθυράκια του νόμου όσο και τις άμεσες πολιτικές παρεμβάσεις για να εισφοροδιαφεύγει και φοροδιαφεύγει συνεχώς. Η Ελλάδα έχει προσφέρει γενναιόδωρους όρους στην θυγατρική τής Eldorado Gold, την Ελληνικός Χρυσός, κατά τη μεταβίβαση γης και ορυχείων: η εταιρεία απαλλάχθηκε από κάθε ευθύνη που μπορεί να προκύψει από τις μεταλλευτικές δραστηριότητες των προκατόχων της, ενώ οι όροι της σύμβασης αποτέλεσαν ουσιαστικά κρατική ενίσχυση υπέρ της εταιρίας ύψους 15,34 εκ. €. Η δομή φορολογικού σχεδιασμού της Eldorado Gold συμπεριλαμβάνει αρκετές Ολλανδικές θυγατρικές που συνδέονται με τον φορολογικό παράδεισο των Μπαρμπάντος. Η Eldorado Gold χρησιμοποιεί Ολλανδικές εταιρείες-βιτρίνα για να χρηματοδοτεί τις μεταλλευτικές της δραστηριότητες σε Ρουμανία, Ελλάδα και Τουρκία. Αυτή η δομή χρηματοδότησης μέσω Ολλανδίας – αντί, για παράδειγμα, απευθείας χρηματοδότησης από την Καναδική μητρική εταιρεία – έχει γλιτώσει για την Eldorado Gold (κι έχει κοστίσει στις ελληνικές κυβερνήσεις) περισσότερα από 700.000€ σε φόρους παρακράτησης μέσα σε δύο χρόνια και 1,7εκ€ σε φόρο εταιρικού εισοδήματος μέσα σε πέντε χρόνια σ.3


Είναι σίγουρο, ότι η κίνηση της Eldorado Gold είναι και μια μορφή πολιτικής πίεσης προς την κυβέρνηση αναγνωρίζοντας το ασταθές πολιτικό και επενδυτικό κλίμα. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη μεγάλο μέρος των ΜΜΕ μιλάνε για τις επενδύσεις που χάνονται και την ανεργία που αυξάνεται. Δεν είναι επίσης τυχαίες οι στοχευμένες συναντήσεις του διευθύνοντα συμβούλου της εταιρείας Paul Wright στην Ελλάδα με εργοδοτικούς φορείς και με τον νέο πρόεδρο της ΝΔ. Κάποιος/α, θα μπορούσε να εκτιμήσει ότι η εταιρεία επενδύει στην αδυναμία ηγεμονίας της κυβέρνησης και στην ανακατανομή της τράπουλας: μετασχηματισμός, συμμετοχή στην κυβέρνηση νέων δυνάμεων και επανεξέταση των επενδυτικών σχεδίων. Όση δόση αλήθειας κι αν υπάρχει σε αυτό το σημείο, η ουσία είναι ότι η Eldorado Gold κάνει ένα τεράστιο βήμα, πίσω και ετοιμάζεται για την τελική της φυγή. Μια εταιρεία που είναι εισηγμένη σε δύο χρηματιστήρια (Νέα Υόρκη και Τορόντο) και στηρίζει τη χρηματοδότηση της εν πολλοίς στους θεσμικούς επενδυτές, ξέρει ότι μια τέτοια κίνηση θα σημαίνει ότι η μετοχή της θα πέσει άμεσα και ότι θα δυσκολεύεται να προσελκύει νέους επενδυτές. Συνεπώς, έχει ήδη μελετήσει το κόστος μια τόσο σημαντικής κίνησης. Γι αυτό και αναγκάζεται να καταθέσει αναθεωρημένο σχέδιο για το σύνολο των εκτιμήσεων εξορύξεων και επενδύσεων της για το 2016 (θα το καταθέσει στις 25 Ιανουαρίου). Εξάλλου η εταιρεία, δεν έχει λύσει ένα σημαντικό πρόβλημα: η κατασκευή και λειτουργία Εργοστασίου Μεταλλουργίας Χρυσού στη Χαλκιδικιή που αποτελεί από τη μια «τον στόχο» της επένδυσης και από την άλλη αναγκαία συνθήκη και ρητό-απαράβατο όρο της σύμβασης μεταβίβασης και της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ). Βέβαια, η μη κατασκευή μονάδας μεταλλουργίας, θα ήταν ευκταία για την εταιρεία ώστε να αποφύγει το κόστος κατασκευής, τους περιβαλλοντικούς όρους και κυρίως τους φόρους από την παραγωγή καθαρού μετάλλου, με μεταφορά των συμπυκνωμάτων της εξόρυξης σε εργοστάσιο επεξεργασίας στην Κίνα, όπως κάνει σήμερα. Αλλά μάλλον και αυτή η πρακτική τέλειωσε σήμερα. Αν στα παραπάνω προστεθεί το κόστος από τα πρόστιμα για τις περιβαλλοντικές παραβάσεις που θα τις κοινοποιούνταν αυτές τις μέρες (πάνω από 1 εκ. ευρώ), καταλαβαίνει κανείς γιατί η Eldorado Gold βιάζεται να απομακρυνθεί.

Όλα τα παραπάνω όμως είναι τόσο μα τόσο φτωχά, αν δεν αναδειχθούν αυτοί και αυτές που έφεραν την κατάσταση στη σημερινή νίκη. Και αυτοί/ες δεν είναι άλλοι/ες από τους αγωνιστές και αγωνίστριες πρωτίστως στην Ιερισσό, τη Μεγάλη Παναγιά, την Ολυμπιάδα και τα υπόλοιπα χωριά της Χαλκιδικής.
Οι πολυετείς κινητοποιήσεις τους που έλαβαν πανελλαδική και διεθνή διάσταση, εκφράζουν έναν αγώνα που ξεπερνά τα όρια του τοπικού. Το κίνημα στις Σκουριές ήταν και είναι πολλά παραπάνω από ένα τυπικό οικολογικό κίνημα.
Ήταν και είναι πολλά παραπάνω από μια μάχη ενάντια στις καταστροφικές συνέπειες μιας εξόρυξης που δεν έχει να προσφέρει τίποτα στην τοπική κοινωνία: περιβαλλοντικά, οικονομικά, κοινωνικά.
Ήταν και είναι, πολλά παραπάνω και από έναν αγώνα ενάντια στην αυθαιρεσία και τη βία του κράτους που φαίνεται να μην μπορεί ή να μη θέλει να λάβει υπόψιν του τις αγωνίες και τα αιτήματα της τοπικής κοινωνίας.
Συμβολίζει τους αγώνες ενάντια στο αυταρχικό κράτος, στην ακραία καταστολή και στο δόγμα «νόμος και τάξη» που επιχείρησε να καταστήσει τους κοινωνικούς αγώνες παράνομους και τους αγωνιζόμενους/ες τρομοκράτες/ισσες, προκειμένου να επιβάλλει το δίκαιο του κέρδους πάνω στις ανάγκες και στη βούληση των τοπικών κοινωνιών.
Ο αγώνας ενάντια στην εγκατάσταση των μεταλλείων χρυσού συμβολίζει, εν τέλει την αντίσταση σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που προδιαγράφει ένα μέλλον κοινωνικής οικονομικής βαρβαρότητας και περιβαλλοντικής καταστροφής.
Είναι ίσως η η πιο εμβληματική ιστορία αντίστασης κατά την περίοδο της κρίσης και των μνημονίων στην Ελλάδα και ως τέτοια σήμερα νικάει.

πηγή:  12 Ιανουαρίου 2016 —  k-lab και  Γιώργο Βελεγράκη